کتاب مدیریت استراتژیک با بهبود عملکرد سازمان

الزامات پیاده‌سازی نظام شایسته‌سالاری

حال که دلایل لزوم و موانع عمده برقراری نظام شایسته سالاری در سازمان برشمرده شد، بد نیست به الزامات پیاده‌سازی این نظام در سازمان نیز اشاره کنیم. شایان ذکر است اسامی انتخاب شده برای هر یک از این الزامات، صرفاً به منظور خلاصه سازی مفاهیم بوده و قطعاً هر کدام از این الزامات دامنه بسیار گسترده و جامعی از مفاهیم را شامل می‌شوند که تبیین آن‌ها در یک یا دو واژه مقدور نمی‌باشد.

۱- شایسته طلبی: ایجاد بسترهای فرهنگی و اداری لازم برای بکارگیری افراد شایسته در سازمان

شایسته طلبی، اولین و مهم‌ترین لازمه پیاده‌سازی یک نظام شایسته سالار در سازمان است تا فرهنگ سازمانی مبتنی بر شایسته سالاری در سازمان حکم‌فرما نباشد، پیاده‌سازی این نظام غیرممکن یا حداقل موقتی و غیردائمی خواهد بود. مدیران و رهبران هر سازمان باید شایستگی را به عنوان یک ارزش سازمانی در ذهن کارکنان شرکت جا انداخته و پرسنل را به این مهم آگاه سازند که یگانه روش ارتقای سازمانی، افزایش شایستگی‌های سازمانی آن‌هاست.

سازمان باید با ارج نهادن افراد با میزان شایستگی‌هایشان، در ذهن ذینفعان داخلی و خارجی خود به عنوان تجلی واقعی و اجرائی یک اجتماع شایسته طلب معرفی شده و ایشان را متقاعد به پذیرش و احترام به این نظام نماید. هر چقدر که سازمان در اجرای این گام اولیه موفق‌تر باشد، موفقیت سازمان در اجرای گام‌های بعدی محتمل‌تر خواهد بود. ارزش شایستگی افراد در سازمان باید به یک باور عمومی تبدیل شود. مدیران بنگاه‌های اقتصادی باید به این بینش برسند که افراد شایسته سازمان مطبوع آن‌ها، ارزشمندترین دارائی‌های سازمان هستند و به هر قیمتی باید راضی نگه داشته شوند. این دارائی‌های ارزشمند هستند که مزیت رقابتی سازمان در برابر رقبای سازمان محسوب می‌شوند.

۲- شایسته یابی: شناسایی و تشخیص افراد شایسته سازمان و ارزیابی و سنجش شایستگی‌های آنان

پس از ایجاد بسترهای لازم برای استقرار نظام شایسته‌سالاری در سازمان، لازم است به یافتن افراد شایسته مشغول به خدمت – یا شاغلین بالفعل سازمان – و یا افراد توانمند پیرامونی سازمان – یا کسانی که در حال حاضر در استخدام سازمان نبوده ولی استحقاق استخدام در مشاغل مختلف سازمان را دارا هستند – اقدام نموده و پس از شناسایی آنان به تشخیص زمینه‌های شایستگی ایشان اقدام شود. اگرچه برخی از مولفه‌های شایستگی برای مناصب مختلف سازمانی یکسان و مشترک است، ولی طبیعتاً برای احراز مسئولیتهای -مختلف در یک اجتماع، مهارت‌های متفاوتی نیاز است. ۶۱